Postępowanie nakazowe

Postępowanie nakazowe to jedno z postępowań odrębnych procedury cywilnej. W postępowaniu nakazowym dochodzimy najczęściej roszczeń pieniężnych ale możemy również dochodzić świadczenia innych rzeczy zamiennych.Nasze roszczenie musimy wykazać odpowiednimi dokumentami. Może to być np. dokument urzędowy, zaakceptowany przez dłużnika rachunek, wezwanie do zapłaty i oświadczenie o uznaniu długu, zaakceptowane przez dłużnika żądanie zapłaty, zwrócone przez bank i niezapłacone z powodu braku środków na rachunku bankowym, należycie wypełniony weksel, czek czy umowa wraz z dowodem świadczenia wzajemnego. Całą listę dokumentów znaleźć można w art. 485 Kodeksu Postępowania Cywilnego

Jak wygląda postępowanie nakazowe

W pierwszej fazie postępowania nakazowego sąd, po otrzymaniu pozwu bada treść pozwu i dołączonych dokumentów, i jeżeli uzna, że są do tego podstawy wydaje nakaz zapłaty. W nakazie tym, orzeka, że pozwany ma  w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zaspokoić roszczenie w całości wraz z kosztami albo wnieść w tym terminie zarzuty.

Szybkość

Pierwszą zaletą postępowania nakazowego jest niewątpliwie jego szybkość. O wydaniu nakazu sąd orzeka na posiedzeniu niejawnym, w składzie jednego sędziego. Nie wyznacza się rozprawy, a pozwany nie bierze na tym etapie udziału w postępowaniu.Rozprawa wyznaczana jest jeżeli sąd uzna, że brak jest podstaw do wydania nakazu zapłaty, albo jeżeli pozwany wniesie do nakazu zarzuty. W tym drugim przypadku dysponujemy już jednak nakazem zapłaty, który również daje pewne korzyści.

Tytuł zabezpieczenia

Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym  już z chwilą jego wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Na jego podstawie, możemy, wskazując sposób zabezpieczenia, wnieść o jego dokonanie. Może to być na przykład zajęcie rachunku bankowego naszego dłużnika, zajęcie jego wynagrodzenia za pracę czy ruchomości.Więcej o sposobach zabezpieczenia pisaliśmy w tym artykule.Zabezpieczenie roszczenia ma uchronić nas przed tym, że dłużnik stanie się niewypłacalny, czy to poprzez własne działania mające na celu ukrycie majątku, czy też z uwagi na zdarzenia od niego niezależne.

Natychmiastowa wykonalność

Warto pamiętać o tym, że nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla, warrantu, rewersu lub czeku staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia. Oznacza to, że po upływie tych dwóch tygodni wyznaczonych na zapłatę, możemy od razu wszcząć egzekucję, niezależnie od tego, czy pozwany wniesie od nakazu zarzuty.Wprawdzie w razie wniesienia zarzutów,  sąd może wstrzymać wykonanie nakazu, jeżeli pozwany zgłosi taki wniosek. Warto jednak wiedzieć, że w praktyce wstrzymanie wykonania nakazu nie jest bardzo częste. Sądy uznają bowiem, że wstrzymanie wykonania nakazu powinno mieć miejsce w sytuacjach wyjątkowych.

Postępowanie nakazowe a koszty

Bardzo istotną zaletą postępowania nakazowego jest również niższa opłata od pozwu. Co do zasady, w sprawach o prawa majątkowe,  na przykład o zapłatę opłata wynosi 5 % dochodzonego roszczenia. W postępowaniu nakazowym płacimy jedynie ¼ standardowej opłaty.Jeżeli nakaz zapłaty zostanie wydany, a pozwany będzie chciał złożyć zarzuty, to on będzie musiał uiścić pozostałe ¾ opłaty. To zawsze dodatkowa motywacja, dla dokładnego rozważenia przez

Postępowanie nakazowe a potrącenie i powództwo wzajemne

Często druga strona, chcąc zmniejszyć kwotę swojego zobowiązania, przedstawia w trakcie procesu swoje wierzytelności do potrącenia bądź wytacza powództwo wzajemne. Badanie zasadności potrącenia czy powództwa wzajemnego może znacznie, znacznie wydłużyć postępowanie.Postępowanie nakazowe cechuje się tym, że powództwo wzajemne jest w nim niedopuszczalne. A do potrącenia mogą zostać przedstawione jedynie te wierzytelności, które są udowodnione dokumentami wymaganymi do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.Te ograniczenia mają znaczący wpływ na szybkość postępowania, na której przecież zazwyczaj najbardziej nam zależy, kiedy dochodzimy swoich roszczeń.

Postępowanie nakazowe toczy się na wniosek!

Takie postępowanie ma wiele zalet, warto jednak pamiętać o tym, że sąd nie rozpatruje podstaw do wydania nakazu w postępowaniu nakazowym z urzędu. Konieczny jest wniosek powoda zawarty w pozwie. Brak wiedzy o istnieniu takiego trybu postępowania i płynących z niego korzyściach może nas zatem kosztować sporo czasu i pieniędzy.